De Grote Cavia: algemene en bijzondere informatie over cavia's.





































Je kent de huiscavia en je weet dat er een wilde cavia is. Maar wist je ook dat er niet één wilde cavia is, maar maar liefst tien verschillende soorten wilde cavia's?

 

Hoeveel caviasoorten zijn er?

Het leuke – of irritante, het is maar net hoe je het bekijkt – is dat ook hier de meningen over verdeeld zijn. Als je het stukje over
Correcte indeling? gelezen hebt op de pagina Caviidae, dan weet je al dat niets echt zo vaststaand is als het lijkt.
Sommige biologen/wetenschappers/onderzoekers vinden dat er vijf soorten cavia’s zijn, anderen dat er zes soorten zijn, weer anderen dat er twaalf soorten zijn - het hangt er natuurlijk maar vanaf welke criteria je aanhoudt!
Ik ga maar uit van de twaalf soorten, deze zijn dan inclusief de huiscavia Cavia porcellus en de oercavia Cavia Cutleri. De twaalf soorten zijn:

Cavia anolaimae
Cavia aparea
Cavia cutleri - de oercavia
Cavia fulgida
Cavia guianae
Cavia magna
Cavia nana
Cavia niata
Cavia pamparum
Cavia porcellus - onze huiscavia
Cavia stolida
Cavia tschudii

Verdere informatie over de wilde caviasoorten.



top



Welk caviaras is de voorvader van onze huidige cavia?

Ook hierover zijn de meningen verdeeld!


Optie 1: Cavia cutleri als voorvader?

Volgens de Duitse p
aleontoloog en zoöloog Carl Wilhelm Alfred Nehring stamt de gedomesticeerde cavia af van de wilde oervorm Cavia cutleri. Nehring, die in 1845 werd geboren en in 1904 stierf, omschreef de vacht van de wilde vorm als: echte eentonige grijsbruinachtige gespikkelde wildkleur. De oercavia zou dus een vacht gehad hebben die veel leek op de vacht van het wilde konijn.


Optie 2: Cavia aparea of Cavia tschudii als voorvader?

Sommigen zeggen dat Cavia tschudii de voorvader is van de huiscavia, anderen geven die eer aan Cavia aparea. Omdat vooral biologen de Cavia aparea niet als een aparte soort erkennen en zeggen dat Cavia aparea en de Cavia tschudii dezelfde zijn, kan je de benaming Cavia aparea tschudii tegenkomen.


Optie 3: Cavia aparea, fulgida of tschudii als voorvader?

De Cavia anolaimae en de Cavia guianae werden in 1961 door onderzoeker Cabrere aangewezen als ondersoort van de Cavia porcellus. Dit deed hij omdat degenen die de twee soorten als eerste hadden beschreven, hadden verondersteld dat er sterke verwantschap bestond tussen de drie soorten.
Maar een andere wetenschapper, Weir, stelde in 1974 het tegendeel vast – dat er dus geen sterke verwantschap bestaat tussen de drie soorten – en daarom worden de Cavia anolaimae en Cavia guianae nu als aparte soorten beschouwd. Nog wel allemaal cavia’s, maar geen innige relatie tussen de drie. Weir was ook degene die zei dat de huidige gedomesticeerde cavia waarschijnlijk ontstaan is uit de Cavia aparea, de Cavia fulgida of de Cavia tschudii. Wat het aantal mogelijke voorvaders al op drie brengt.


Optie 4: Cavia porcellus als voorvader?

Weir zei ook dat er geen wilde vorm van de Cavia porcellus (onze huiscavia) bestaat. Hij was van mening dat een of andere oercavia gedomesticeerd zou zijn, maar dat deze cavia ontsnapt en vervolgens verwilderd was. De nakomelingen van deze cavia's zouden gevangen zijn door de mens waarna ze alsnog (of weer?) gedomesticeerd zouden zijn. En deze cavia's zouden dan de voorvaders van onze huidige huiscavia zijn.
Blijft natuurlijk de vraag wie dan de voorvader was van die eerste gedomesticeerde maar ontsnapte en verwilderde oercavia. En ook wat er dan met de 'echte' oercavia gebeurd is.


Optie 5: geen voorvader?

Weir's theorie over een oercavia die gedomesticeerd werd, verwilderde en weer opnieuw gedomesticeerd werd, is al verwarrend, maar er bestaan nog leukere (en ingewikkeldere!) theoriën.
Sommigen zeggen namelijk dat de wilde cavia en de huiscavia één en dezelfde zijn. Volgens hen is er helemaal geen Cavia aparea, geen Cavia fulgida en geen Cavia tschudii want deze zouden één en dezelfde zijn als onze huiscavia Cavia porcellus. Aanhangers van deze theorie noemen dan ook alle caviasoorten Cavia porcellus, ongeacht of het de huiscavia of zijn wilde verwant is. Maar ook hier blijft de vraag wie dan de oercavia geweest is, want géén voorvader is natuurlijk onmogelijk.


Wat een rommeltje! Wie is nu de echte voorvader?

De meest waarschijnlijke kanshebbers zijn de Cavia aparea, de Cavia fulgida en de Cavia tschudii. De Cavia aparea en de Cavia tschudii worden echter het meeste genoemd als mogelijke voorvader.
Maar ook de Cavia aparea tschudii wordt genoemd als voorvader. Dat zou een mooi compromis zijn: 'Laten we Cavia aparea tschudii maar als voorvader benoemen, want we weten niet of het de Cavia aparea is of de Cavia tschudii is geweest.'
Dat lijkt inderdaad een mooi compromis, maar het probleem hierbij is dat velen de Cavia aparea en de Cavia tschudii als twéé soorten zien - en je kan natuurlijk niet twee soorten dezelfde naam geven.
Als je het op zeker wilt spelen, dan zou ik zeggen dat Cavia cutleri nog de grootste kanshebber is. Uiteindelijk zit je met een oercavia altijd goed, want er was simpelweg geen andere soort vóór de oercavia Cavia Cutleri bestond.
Maar, uit deze oercavia zijn natuurlijk alle andere cavia’s voortgekomen; óók Cavia aparea, Cavia tschudii en Cavia aparea tschudii. En dan blijft weer de vraag uit welke nu onze huiscavia Cavia porcellus is voortgekomen. Het blijft een rommeltje!



top



Wilde caviasoorten

Dit zijn de tien bekende wilde cavia soorten. De Cavia porcellus (onze huiscavia) en de Cavia cutleri (de oercavia) behoren natuurlijk niet tot dit rijtje; de Cavia porcellus is immers geen wilde caviasoort is en Cavia cutleri is wel een wilde caviasoort, maar uitgestorven.
Cavia anolaimae
Cavia aparea
Cavia fulgida
Cavia guianae
Cavia magna
Cavia nana
Cavia niata
Cavia pamparum
Cavia stolida
Cavia tschudii


 Cavia anolaimae

Deze caviasoort komt voor in de omgeving van de stad Bógota in Colombia.


 Cavia aparea

Deze caviasoort komt voor in Noord-Argentinië, Oost- en Zuid-Brazilië, Centraal-Ecuador, Paraguay, Zuid-Suriname en Uruguay.
De Cavia aparea kan zijn eigen holen graven of een leegstaand hol overnemen (zoals de andere caviasoorten doen) maar hij kan ook zijn hol hebben tussen kreupelhout of in bosjes vegetatie. In gevangenschap krijgt de Cavia aparea het hele jaar door nestjes, met geboortepieken in de lente, maar echter niet meer dan vijf nestjes per jaar. De wilde Cavia aparea krijgt per jaar hooguit twee nestjes, maar dan dienen de omstandigheden wel goed te zijn; niet alleen dient er voldoende voedsel te zijn, maar het mag ook niet te koud zijn. In strenge winters krijgen ze so wie so nooit nestjes. Per worp zijn er 1-5 jongen, met een gemiddeld van twee jongen per worp. De dracht is gemiddeld 62 dagen.


 Cavia fulgida

De Cavia fulgida wordt ook wel de Amazonecavia genoemd. Hij komt voor in Zuidoost- Brazilië. Het aantal jongen per worp ligt tussen de 1-2.


 Cavia guianae

Deze caviasoort komt voor in delen van Brazilië, in Guyana en in Zuid-Venezuela.


 Cavia magna

Deze caviasoort komt voor in het uiterste zuiden van Brazilië en Uruguay.


 Cavia nana

Deze caviasoort komt voor in West-Bolivia.


 Cavia niata

De Cavia niata leeft in het Andesgebergte in Peru en is een zwartachtige variëteit.


 Cavia pamparum

De Cavia pamparum leeft in Brazilië.


 Cavia stolida

De Cavia stolida wordt ook wel de Peruviaanse cavia genoemd. Hij komt dan ook voor in Peru.


 Cavia tschudii

Deze caviasoort komt voor in Noordwest- Argentinië, Zuid-Bolivia, Zuid- Brazilië, Noord-Chili, Ecuador en Peru.
Hij is vernoemd naar de Zwitserse onderzoeker Tschudi.
De Tschudii cavia leeft in savannes, graslanden en bosland, maar ook tot op 4500 meter hoogte in de bergen.

Cavia tschudii. Hij ziet er wel gezellig uit, vind je niet? ;) Hij is in ieder geval net zo mollig als onze huiscavia's.


De lichaamsbouw is smaller, de neus spitser en de achterbenen langer en sterker dan die van de huiscavia. Verder zijn de oren kleiner en ronder dan bij de huiscavia en de oren staan omhoog. De ogen zijn altijd donker. De vacht heeft een agoutikleur in roodbruin of zwart. De buikkleur is geel, grijs of wit. De beharing is ruwer dan die van de huiscavia.
De dracht duurt gemiddeld 63 dagen. Per worp ligt het aantal jongen tussen de 1-4, met een gemiddeld van twee. Het geboortegewicht is 44-70 gram. Het gewicht van een volwassen Tschudii cavia ligt tussen de 500 en 600 gram. De levensverwachting is vijf à zes jaar.

 

De foto van de Cavia tschudii is van Wikimedia Commons.

top      home