Onderstaand vind je algemene informatie over gezonde en zieke cavia's en hoe je je cavia gezond kan houden. Een alfabetische lijst van ziektes vind je op de pagina Ziektes Index. Of kijk op de pagina's over ziektes hieronder die onderverdeeld zijn in A-B, C-D, et cetera.

Op de pagina Dierenartsen-met-verstand-van-cavia's staat een overzicht van dierenartsen die verstand van cavia's hebben.
Dierenartsen die 24 uur per dag/7 dagen per week bereikbaar zijn, vind je op de pagina  Dierenartsen-die-altijd-bereikbaar-zijn.
 

Ziek of niet ziek?

Cavia's zijn niet vaak ziek – en als ze wel ziek zijn, gedragen ze zich niet vaak ziek. Dat komt omdat cavia's prooidieren zijn. Als je als prooidier laat zien dat je prooi bent, ben je een makkelijke prooi voor roofdieren. Dus als je aan een cavia kan zien dat hij ziek is, is hij ook heel erg ziek. Als een cavia pijn heeft, zie je dat meestal wel eerder.
Maar als een cavia zich ziek gedraagt, kan je er zeker van zijn dat hij dan heel erg ziek is en dat direct naar de dierenarts gaan noodzakelijk is.
Juist omdat cavia's zich niet vaak ziek gedragen, is het van groot belang dat je je cavia kent. Je moet weten hoe hij zich in normale, gezonde toestand gedraagt – hoe hij loopt, zit, ligt, eet, piept et cetera – want als je dat weet, zie je direct dat er iets aan de hand is als zijn gedrag daarvan afwijkt.

top


Kijken, kijken, kijken!

Het allergrootste plezier dat je je cavia kan doen, is heel veel naar hem kijken. Je zult je afvragen: 'Maar daar beleeft mijn cavia toch geen lol aan?'
Niet direct, maar wel indirect. Want als jij heel vaak naar hem kijkt, weet je wat zijn normale gedrag is. En je zal het dan ook direct zien als zijn gedrag afwijkt van wat normaal is.
Kijk dus naar hem als hij slaapt, eet, zich schoonmaakt. Kijk naar hem als hij zit, ligt, loopt, huppelt en rent. Kijk naar zijn interactie (wisselwerking) met andere cavia's. Wat doen ze, hoe doen ze het? Wie poetst wie? Wie is de baas? Wie krijgt de lekkerste hapjes? Wie gaat waar slapen of liggen?
Wat zijn zijn voorkeuren? Vindt hij witlof lekker of juist tomaat? Wat voor hardvoer vindt hij lekker? Eet hij heel snel of redelijk langzaam?
Wat zijn zijn (gezichts)uitdrukkingen? Boos, tevreden, verbaasd?
Pas als je je cavia door en door kent, zal het je direct opvallen als er iets aan de hand is. Pas als je weet wat zijn normale gedrag is, weet je wat abnormaal gedrag is.
En als dat door een ziekte of verwonding komt, kan je direct ingrijpen.
Je cavia altijd maar weer observeren, zorgt er niet alleen voor dat je weet hoe hij is, maar het kan ook eens zijn leven redden!

top


Leefregels

Als je een cavia hebt, dien je hem niet alleen te verzorgen, maar je moet ook zoveel mogelijk proberen om ziektes te voorkomen. Dat lukt helaas niet altijd, want sommige ziektes treden ook op bij de best verzorgde cavia's.

Hoe kan je toch zoveel mogelijk ziektes en kwaaltjes voorkomen? Door je te houden aan onderstaande regels.
Altijd een schone, droge kooi: verschoon de kooi in de winter minimaal eenmaal per week en in de zomer minimaal twee keer per week. De kooi dient gematigde omstandigheden te hebben: dus vermijdt volle zon, tocht, wind, vocht en kou.
Iedere dag voldoende groenvoer: Als er nog eten ligt nadat de cavia uitgegeten is, weet je dat hij genoeg heeft gehad. Is alles op, dan heeft hij te weinig gehad. Geef minimaal twee keer per dag, maar liever drie of vier keer per dag.
Iedere dag voldoende hooi.
Iedere dag voldoende vitamine C.
Iedere dag vers hardvoer en schoon water: maak de bakjes of flesjes iedere dag schoon.
Controleer de tanden, oren, vacht, huid, nagels, geslachtdelen en anus iedere week.
Weeg de cavia iedere week. Veranderingen in het gewicht merk je op die manier direct op.
Bij een verandering in de conditie van de cavia, direct contact opnemen met de dierenarts als je het niet vertrouwt.
Iedere dag voldoende aandacht en liefde geven. Verwaarloos deze regel niet! Een cavia die alleen in een geweldig mooi hok zit met massa's eten maar nooit een aaitje krijgt, wordt al snel ziek. Van eenzaamheid. Cavia's dienen dan ook met minimaal tw้้ samen te wonen.

Dit zijn geen ingewikkelde regels, maar regels die voor ieder dier, en trouwens ook voor de mens, opgaan. Een plezierige omgeving met veel liefde, een goede voeding en hygi๋ne zijn belangrijk voor mens en dier. Kijk ook bij Verzorging voor gedetailleerde informatie over het verzorgen van je cavia.

top


Naar de dierenarts?

Ga naar de dierenarts als het gedrag van je cavia afwijkt van hoe hij normaal is, maar ook als hij:
Diarree heeft
Bloed in zijn keutels of bij de diarree heeft
Bloed plast
Niet eet, minder eet, een bepaald soort voedsel dat hij voorheen at opeens laat staan, of problemen heeft met eten
Kwijlt
Afscheiding uit neus of ogen heeft
Kale plekken heeft
Zich vaak krabt of bijt
Opeens veel drinkt
Een doffe vacht heeft met rechtopstaande haren
Rochelt, hoest, niest
Niet beweegt of niet wil bewegen
Kreunt of steunt
Steeds nat is van onderen (buik) of van achteren (kont, onderkant rug)
Afvalt en blijft afvallen
Opeens opzwelt
Apatisch is

top


Cavia vervoeren

Als de cavia naar de dierenarts moet, moet je hem vervoeren. Het beste is om een stevige kist te nemen, onderin een laag zaagsel te leggen en de kist te vullen met hooi. Een cavia die in het donker onder hooi zit, zal altijd rustig(er) worden.
Er moet een deksel op de kist zitten die afgesloten kan worden - sommige cavia's zijn nogal springerig en sommige cavia's duwen gewoon het deksel omhoog. Je kan de kist voldoende afsluiten door er een lang, breed elastiek omheen te doen.
Er zijn ook speciale caviavervoersmandjes te koop. Deze zijn van plastic en worden gesloten met een kliksluiting. Aan de bovenkant zit een hengsel waaraan je het mandje kan dragen. Let er wel goed op dat de sluitingen van het mandje niet vanzelf opengaan; een cavia die op straat valt is geen situatie die je mee wil maken. Doe om het mandje een dik elastiek of ondersteun het mandje met je hand. Deze mandjes zijn vrij klein, dus meer dan twee kleine of ้้n grote cavia kan je er niet mee vervoeren.
Je kan ook een transportkooi voor katten gebruiken. Deze moet dan wel een gesloten bodem hebben zodat je zaagsel op de bodem kan leggen. Let er op dat het deurtje niet vanzelf open kan springen. Zulk soort transportkooien zijn ideaal om veel cavia's tegelijk in te vervoeren; vier, vijf of zes, afhankelijk van hoe groot ze zijn.
Doe de kist of het mandje niet open voor je bij de dierenarts bent: cavia's vinden reizen en een vreemde omgeving toch al stressvol en kunnen in hun paniek makkelijk ontsnappen.

top


Mensenmedicijnen geven?

Nee!
Waarom niet? Omdat medicijnen voor mensen niet getest zijn op cavia's. En mensenmedicijnen kunnen dodelijk voor cavia's zijn.
Raadpleeg altijd de dierenarts als je je cavia een medicijn wilt geven. Hij weet of het kwaad kan of niet. Als je cavia al medicijnen krijgt, geef dan nooit zomaar een ander medicijn erbij – overleg eerst met je dierenarts.

top


Medicijnen voor andere dieren geven?

Er zijn weinig medicijnen die specifiek voor cavia's zijn ontwikkeld. Er zijn een aantal die voor knaagdieren zijn ontwikkeld. Degene die er zijn, worden uiteraard gebruikt maar de dierenarts schrijft ook medicijnen voor aan cavia's die oorspronkelijk voor schapen, paarden, geiten, koeien, honden of katten bedoeld waren.
Ondanks dat mag je NOOIT zomaar een medicijn aan je cavia geven!
Raadpleeg altijd de dierenarts als je je cavia een medicijn wilt geven. Hij weet of het kwaad kan of niet. Als je cavia al medicijnen krijgt, geef dan nooit zomaar een ander medicijn erbij – overleg eerst met je dierenarts.

top


Welke dierenarts?

Kies een dierenarts met verstand van en ervaring met cavia's.
Niet alle dierenartsen hebben dat. De opleiding tot dierenarts is sinds 2007 opgedeeld in een bachelor-master-structuur wat inhoudt dat de opleiding eerst een driejarige opleiding kent tot bachelor en dan een driejarige opleiding tot master.
Tijdens de bacheloropleiding leert de student algemene dingen over het lichaam en ziektes, zoals celopbouw, afwijkingen en dergelijke. Tijdens de masteropleiding kan de student afstuderen in drie richtingen: het paard, gezelschapsdieren of landbouwhuisdieren/veterinaire volksgezondheid. Alleen de studenten met als afstudeerrichting gezelschapsdieren kunnen iets leren over de cavia omdat er enige aandacht aan wordt geschonken. Maar binnen de afstudeerrichtingen kan er worden gekozen uit de klinische variant (vaststellen van ziektes en behandeling), de onderzoeksvariant (wetenschappelijk onderzoek doen) en de variant bestuur en beleid (een leidinggevende of bestuurlijke functie). Dus alleen de student die kiest voor de klinische variant, zal 'echt dierenartswerk' gaan doen.
Maar een aparte opleiding tot cavia-specialist bestaat dus niet. De hoeveelheid les die studenten krijgen over knaagdieren (waar dus ook allerlei andere dieren onder vallen, zoals muizen, hamsters en dergelijke) is meestal een paar uur. De meeste tijd van de zesjarige opleiding wordt besteedt aan het vergaren van kennis over honden en katten.

Dat wil niet zeggen dat een dierenarts nooit verstand van cavia's heeft, want het kan goed zijn dat hij in de loop der jaren veel cavia's heeft behandeld, zich erin heeft verdiept (erover gelezen in vakliteratuur, bij collega's en specialisten informatie opgevraagd heeft en dergelijke) en er daarom nu veel vanaf weet. Er bestaat ook veterinaire nascholing waarin dierenartsen een cursus 'kleine zoogdieren' kunnen volgen zodat ze meer ervan afweten. Maar ook dat maakt hem nog geen caviaspecialist.
Als een dierenarts geen kennis over cavia's heeft en geen ervaring ermee, ga dan liever op zoek naar ้้n die dat wel heeft. Als een dierenarts bijvoorbeeld eigenlijk alleen maar katten en honden behandelt (de 'standaard'-dieren waarover geleerd wordt tijdens de opleiding), dan zal hij dat vaak zelf al zeggen.
Schroom daarom niet om de dierenarts te vragen of hij verstand van cavia's heeft.
Het kan je cavia veel leed besparen – en jou ook!

top


Pijn is gevaarlijk

Pijn is natuurlijk nooit leuk en ook cavia's kunnen flink pijn hebben. Recent onderzoek heeft aangetoond dat pijn bij cavia's ervoor kan zorgen dat het maagdarmkanaal stil komt te liggen. Als dat eenmaal stil ligt, is het zeer moeilijk weer op gang te krijgen.

Pijn lijden is onnodig, want er zijn goede pijnstillers verkrijgbaar voor cavia's; zowel reguliere zoals Metacam en Carprofen die bij de dierenarts te verkrijgen zijn, als alternatieve, te verkrijgen bij alternatief werkende dierenartsen.

De pagina Pijnstilling gaat helemaal over pijnstillers en pijn.


top


Lichaamstemperatuur van de cavia

top


Hartslag van de cavia

top


Ademhaling van de cavia

Bij een luchtweginfectie kan de ademhaling sterk toenemen, bij een ernstige luchtweginfectie zoals een longontsteking nog veel drastister; de flanken van de cavia's gaan dan sterk op en neer en het lijkt of hij hijgt.

top


Nog meer caviafeiten

Op de pagina Caviafeiten vind je een overzicht van feiten met betrekking tot de cavia.

top


De Grote Cavia

Ik heb een aantal opleidingen gevolgd op het gebied van dieren en alternatieve geneeswijzen. Ik ben Alternatief Diergenezer (erkend door de STIBAG) en ik heb de volgende opleidingen gevolgd:
• Dierenverzorging
• Eerste hulp voor gezelschapsdieren
• Homeopathie voor dieren
• Bach Bloesemtherapie voor dieren
• Fytotherapie (kruidengeneeskunde)
• Orthomoleculair Suppletie-adviseur
• Gedragsbiologie
Ik heb hierdoor kennis van anatomie, fysiologie, pathologie (ziekteleer), gezondheidsleer, huisvesting, verzorging, rassenleer, dieren-EHBO, orthomoleculaire voedingssupplementen, homeopathie, Bach Bloesem, ethologie(dierengedrag) en kruidenleer.