Let op!  Ik ben geen dierenarts; ik heb mijn kennis van de opleidingen die ik heb gevolgd, van mijn eigen en van andermans ervaringen en uit literatuur. De informatie op deze pagina's is geen vervanging voor een bezoek aan de dierenarts!
Kijk voor het overzicht van dierenartsen (ook voor spoed en 24/7 bereikbaar) en hoe je weet of iemand verstand van cavia's heeft bovenaan op de pagina Ziektesindex.


Pagina's over ziektes:

Ziektes op deze pagina:
Resorptie (pagina Zwangerschapsziekten)
Ringworm (schimmel)
Rollen: om lengte-as rollen (beroerte)
Salmonella-infectie
Satijnziekte (osteodystrophie - pagina Satijncavia's)
Schimmel
Schurft(mijt)
Shock
Spuitje: puntje van spuitje afknippen (handleiding)
Staar: grijze staar (cataract)
Staar: groene staar (glaucoom)
Stuipen
Stuitklier (vetklier)
Suikerziekte (diabetes mellitus)

Ringworm/schimmel
Ringworm is besmettelijk, niet alleen voor cavia’s, maar ook voor mensen: het is besmettelijk van mens naar mens, van dier naar dier, van dier naar mens en van mens naar dier. Het is geen worm, maar een schimmelinfectie. Bij de cavia zijn de symptomen kale plekken en/of witte plekken. De haren kunnen in plukjes loslaten. Schimmel kan jeuken, maar dat hoeft niet. Schimmel kan wit zijn, maar dat hoeft niet. De dierenarts kan uitsluitsel geven of het schimmel is of niet door een huidafschraapsel te bekijken onder de microscoop; indien er schimmel aanwezig is, zijn de schimmeldraden te zien.  Bij de de mens uit ringworm zich als een rode plek die steeds groter wordt en een cirkelvorm aanneemt omdat de huid in het centrum zich weer hersteld. In tegenstelling tot de cavia, bij wie schimmel niet per se hoeft te jeuken, jeukt ringworm bij mensen enorm. Behandeling is goed mogelijk, maar des te eerder je er bij bent, des te beter het is.

top

terug naar Ziektes Index

Satijnziekte (osteodystrophie)
Satijnziekte staat beschreven op de pagina Satijn.

top

terug naar Ziektes Index

Salmonella-infectie
Salmonella is een bacterie die bij veel dieren voorkomt, met name bij reptielen, kippen en varkens. Mensen kunnen hierdoor besmet worden maar Salmonella kan ook via het voedsel, via water, via aarde, via oppervlakken (zoals de vloer, het aanrecht en andere voorwerpen en oppervlakken) of via uitwerpselen verspreid worden.
De meeste Salmonellabesmettingen die bij de mens optreden, verlopen echter via het voedsel. Dan moet je denken aan rauw vlees, rauw ei of ander voedsel waar de bacterie in zit. De kans dat een mens besmet raakt met Salmonella via een dier, bedraagt 6%. En die 6% is dan ook nog eens voornamelijk door contact met reptielen, die standaard Salmonella bij zich dragen.
De kans dat je dus met Salmonella besmet raakt omdat je cavia ziek is, is heel erg klein. En de kans dat een cavia ziek besmet wordt met Salmonella omdat jij hem aait nadat je een rauw ei of rauw vlees hebt aangeraakt waar Salmonella in zit, is groter dan dat hij jou besmet.
Je zal eerder besmet worden met Salmonella omdat je iets verkeerds eet, dan omdat je cavia het heeft gekregen.

top

terug naar Ziektes Index

Schurft
Er zijn een aantal soorten schurft:
- schurft/schurftmijt
- vachtmijt
- oorschurft
- demodex.

Schurft/schurftmijt
Schurft is een erg nare ziekte die zelfs tot de dood kan leiden. En dat terwijl het erg simpel te behandelen is, zeker als je er vroeg bij bent.
De Trixicarus caviae of de Chirodiscoides caviae is de boosdoener: de mijt die schurft veroorzaakt.
De schurftmijt is een diertje dat niet met het blote oog te zien is. Het heeft acht poten en lijkt wel wat op een spin. Het graaft zich in in de opperhuid. Dit veroorzaakt op zich al wondjes, maar omdat schurft ongelooflijk jeukt, krabt de cavia zich uiteraard waardoor nog meer wonden ontstaan. De cavia kan zich ook gaan bijten in een poging de jeuk te stoppen. Ook kan hij rare sprongen maken of een toeval krijgen van hevige jeuk. Omdat overal jeuk en wonden een ware lijdensweg is, wordt de cavia hier ziek van. Hij heeft geen eetlust, vermagert en verliest haar. Als de ziekte niet wordt behandeld, sterft hij aan ondervoeding, uitdroging en stress. Een epilepsieaanval kan ook het gevolg zijn. Zwangere cavia's zijn bijzonder vatbaar voor de schurftmijt en het gevolg kan zijn dat zowel zij als de jongen sterven. De zwangere zeug werpt vrijwel altijd te vroeg als ze een zware vorm van schurftmijt heeft.

Vachtmijt
Vachtmijten leven op de haren en niet in de huid. Ze veroorzaaken geen jeuk en de cavia heeft er geen last van. Ze zijn op lichte en witte dieren te zien als donkere puntjes op de haren. Je kan ze bestrijden door Frontline te gebruiken. Je kan ook Tea Tree olie nemen en dit op de aangetaste plekken van de vacht smeren. Doe dit wel heel licht; het is niet de bedoeling dat de vacht geolied wordt of er vet uitziet.

Oorschurft
Oorschurft veroorzaakt, net zoals de schurftmijt in de opperhuid, enorme jeuk, maar deze schurft zit in de oren. Oorschurft is besmettelijk, dus laat de cavia altijd controleren door een dierenarts zodat je zeker weet dat het genezen is voor je hem bij je andere cavia; s zet.
Een cavia met oorschurft schudt met zijn kop en krabt zich. Je kan zien dat een cavia oorschurft heeft door in het oor te kijken. Er zitten dan gele of bruine korstjes in het oor en het oor voelt ruw aan. Het oor is uiteraard geïrriteerd en is warmer dan normaal.

Demodex
Demodex wordt veroorzaakt door Demodecosis. Demodecosis-mijten veroorzaken normaal gesproken geen demodex, want demodecosis-mijten zijn van nature aanwezig op de cavia waar ze in talgklieren en haarfollikels wonen. Talgklieren scheiden huidsmeer af dat nodig is om de huid vettig en soepel te houden. Haarfollikels zijn haarzakjes; uit ieder haarzakje groeit een haar. Alleen als de weerstand van de cavia is verminderd, kan demodex optreden.
Symptomen zijn: jeuk waardoor gekrabt wordt waardoor weer wonden kunnen ontstaan, haaruitval en kale plekken, een schilferige en droge huid.

Preventie
Zorg ervoor dat de weerstand van je cavia goed is. Vitamine C is hier van belang, ook voor zwangere cavia's die daar extra behoefte aan hebben, maar natuurlijk is een gezonde, gevarieerde voeding (voldoende groente, fruit, hooi, hardvoer en natuurlijk vitamine C) ook van belang. Controleer je cavia op kale plekken of plekjes, op haaruitval, op schilfertjes, wondjes en korstjes – en natuurlijk op krabben en bijten. Zodra je een van die dingen constateert, is het zaak direct naar de dierenarts te gaan. Microscopisch onderzoek van een huidafschraapsel kan nodig zijn om vast te stellen of het om schurftmijt gaat. De ziekte is goed te behandelen, maar het is zaak er zo vroeg mogelijk bij te zijn.

Zelf behandelen?
Als je schurft herkent, hoef je er niet voor naar de dierenarts. Bij de dierenwinkel is anti-schurft te verkrijgen. Dat is een spray en daar spray je de aangetaste plekken mee in. Let wel op dat je niet in open wonden spuit. Je kan dit een aantal keren herhalen.
Gaat de schurft niet weg, dan zit het dieper in de huid en dan komt het anti-schurftmiddel er niet bij en dan moet het van binnenuit behandeld worden. Daarvoor moet je naar de dierenarts die dan anti-schurftinjecties kan geven. Ook dit kan een aantal malen herhaald moeten worden.

Waar komt schurftmijt vandaan?
Mijten kunnen overal zitten; in hooi, in groenvoer, in zaagsel... Soms is het niet te verklaren waar schurft vandaan komt.
In gras zitten natuurlijk altijd beestje, dus als je gras voert en zelf kruiden plukt voor je cavia's, is de kans aanwezig dat je ooit eens een schurftmijt mee naar binnen neemt.
Je kan kruiden eerst wassen in water, maar met gras wordt dat een rommeltje - althans, dat vind ik. Ik houd er niet van om gras te wassen en ik doe het dan ook nooit. Kruiden was ik altijd.
Soms heeft een van mijn cavia's schurft, maar dat is dan ook weer snel over omdat ik het direct behandel.
Dat er een mijt in gras kan zitten, is overigens geen reden om geen gras aan je cavia's te geven. gras is namelijk supergezond voor cavia's en cavia's vinden het heerlijk. De voordelen van gras wegen absoluut op tegen de nadelen van eventueel een mijt erin.

Mijten schijnen met name in hooi te zitten van gras dat nog niet zo lang geleden gemaaid is. Als hooi lang in de winkel of bij de groothandel heeft gelegen voor je het koopt, zijn de eventuele mijten die er in zitten al lang dood, maar in hooi dat nog niet zo lang gelegen heeft, kan een eventuele mijt nog leven. 'Oud' hooi kan onderscheiden worden van 'nieuw' hooi door de kleur.  Hooi dat lang gelegen heeft is namelijk bruin;  hooi dat vers is, is groenig van kleur.

LET OP! Dat schurftmijt uit hooi kan komen is geen reden om je cavia's geen hooi meer te geven. Hooi is van levensbelang voor cavia's en een cavia moet ALTIJD de beschikking hebben over hooi. Koop 'oud' hooi als je zo zeker mogelijk wil zijn. Verder is het van belang je cavia's in goede conditie te houden, want een cavia wiens weerstand hoog is, is minder of niet bevattelijk voor mijten (en andere ziektes).
Het hooi 24 uur in de vriezer leggen schijnt een beproefde methode te zijn om hooi mijtvrij te maken, maar dit kan niet onderbouwd worden.

Het komt regelmatig voor dat van meerdere cavia's er maar één schurft krijgt. En dat is dan altijd de cavia wiens weerstand het laagste was. De anderen hebben dan nergens last van. Waaruit blijkt dat de weerstand van een cavia belangrijker is dan de ene mogelijke mijt die in hooi of gras zit. En de weerstand van een cavia blijft op peil door voldoende vitamine C, voldoende groente en fruit, voldoende hardvoer en... voldoende hooi!

top

terug naar Ziektes Index

Shock
Een shock is geen ziekte, maar een symptoom. Een shock is een zeer ernstige en levensbedreigende toestand.
Een shock ontstaat door bijvoorbeeld een bacteriële infectie zoals een longontsteking, een beroerte (hersenbloeding) of hartfalen, maar treedt ook op bij oververhitting of onderkoeling.
Bij een shock is er altijd een te lage druk in de bloedvaten. Omdat deze druk te laag is, stroomt het bloed niet meer of te langzaam. Omdat het bloed zuurstof vervoert waardoor het hele lichaam in stand wordt gehouden, krijgt het hele lichaam last van deze te langzame bloedstroming omdat het dus te weinig zuurstof krijgt.
De eerste organen die getroffen worden zijn de hersens omdat zij van alle organen het korste zonder zuurstof kunnen. Als de hersens geen of te weinig zuurstof krijgen, sterven zij af. Omdat de hersens alle lichaamsfuncties regelen, vallen deze uit. De dood is het gevolg.

Een cavia die in shock raakt, is heel moeilijk te redden. Het meest ideale zou zijn als je direct bij de dierenarts zou kunnen aankloppen, maar meestal is het zo dat tegen de tijd dat je bij de dierenarts bent, de cavia al is overleden.
En als je wel direct bij de dierenarts bent, is het ook nog maar de vraag of de cavia te redden is, omdat een shock erg moeilijk te behandelen is. Je moet immers niet alleen de schock behandelen maar ook de oorzaak en bij een ziekte is het dan zo dat de cavia daar al langer tegen vecht en dat daardoor zijn weerstand is verminderd.

Dingen die je wel kunt doen: indien de cavia oververhit is, dien je hem af te koelen. Is hij onderkoeld, dan dien je hem te verwarmen door een kruik of elektrische deken.
Je kan proberen hem water met suiker te geven (of iets anders zoets dat vloeibaar is) maar dat kan alleen maar als hij nog kan slikken.
En natuurlijk zo snel mogelijk naar de dierenarts.

top

terug naar Ziektes Index

Staar
Staar is het troebel worden van de lens zodat de cavia minder ziet en uiteindelijk blind wordt. Staar kan onderdeel zijn van het verouderingsproces (ouderdomsstaar), een gevolg zijn van suikerziekte, of optreden ten gevolge van een erfelijke aandoening zodat het bij de geboorte al aanwezig is. Indien de cava nog jong is, is het jeugdstaar.

De cavia heeft er in principe geen last van omdat cavia's niet alleen op zicht, maar ook op geur en gehoor hun weg kunnen vinden. Een cavia kan ook een fijn leven hebben als hij niets meer ziet omdat hij dan zal vertrouwen op zijn andere zintuigen zoals reuk, gehoor, smaak en tastzin. Het is dan wel van belang de cavia in zijn vertrouwde omgeving te laten omdat hij die kent.
Staar of blindheid zijn dus geen redenen om een cavia in te laten slapen.
Als een cavia blind is, is het slim om de indeling van de kooi niet drastisch te wijzigen omdat hij dan dus niet weet waar het staat.
Ook met het introduceren van nieuwe cavia's moet je voorzichtig zijn omdat hij immers niet ziet waar de ander is. Indien het op vechten uit zou draaien omdat de ander hem niet mag, dan kan hij zich niet verdedigen omdat hij de aanval niet ziet aankomen. Daarom dien je er in dergelijke gevallen altijd bij te blijven.

top

terug naar Ziektes Index

Stuipen
Stuipen zijn geen ziekte op zich maar een symptoom van een ziekte. Een stuip is een ongecontroleerde samentrekking van de spier. De cavia heeft er dus geen controle over; het gebeurt gewoon.
Stuipen kunnen optreden bij schurft, bij epilepsie, bij koorts, bij hersenproblemen, bij een vitamine B6-tekort of bij infecties en ontstekingen.

Een cavia die gezond is en rare sprongen maakt, doet aan popcornen.

top

terug naar Ziektes Index

Suikerziekte (diabetes mellitus)

Zie Diabetes (suikerziekte) op de pagina Ziektes C-D.

Met dank aan Sandra voor de foto's van schimmel.