Let op!  Ik ben geen dierenarts; ik heb mijn kennis van de opleidingen die ik heb gevolgd, van mijn eigen en van andermans ervaringen en uit literatuur. De informatie op deze pagina's is geen vervanging voor een bezoek aan de dierenarts!
Kijk voor het overzicht van dierenartsen (ook voor spoed en 24/7 bereikbaar) en hoe je weet of iemand verstand van cavia's heeft bovenaan op de pagina Ziektesindex.


Pagina's over ziektes:

Ziektes op deze pagina:
Kaalheid
Keizersnede (pagina Complicaties Bevalling)
Ketose
Kalknagels
Keutels eten (coprofagie)
Kiezen
Kont: poep-ophoping (verstopte anaalzak)
Leukemie
Lichaamstemperatuur (pagina Ziektes)
Lipkloofjes (mondhoeken)
Longafwijking
Longontsteking/luchtweginfectie
Luchtweginfectie/longonsteking
Luizen

Kaalheid
Kaalheid kan het gevolg zijn van een ziekte zoals schurft(mijt), luizen of schimmel. Het kan ook te maken hebben met de zwangerschap (pagina Zwangerschap) van een cavia. Een andere oorzaak kan een hormonale ontregeling zijn, zoals bijvoorbeeld eierstokcystes (ovariumcystes).
Ook kan het zijn dat de kaalheid door ouderdom komt. Als cavia's ouder worden, kunnen ze, net als mensen, kaler worden. Vooral bij borstelharen is dit goed te zien omdat de middelpunten van de rozetten (de stipjes in het midden) groter worden. Maar ook kan het haar dunner worden over het hele lijf en kunnen de haarloze plekjes achter de oren groter worden. Aan kaalheid die het gevolg is van ouderdom, is niets te doen - het kan ook geen kwaad. Alleen als de cavia erg kaal wordt of het haar erg dun wordt is het verstandig om erop toe te zien dat de cavia het niet koud krijgt. Houdt de omgeving warm en geef veel hooi waar hij in kan liggen en slapen.

top

terug naar Ziektes Index

Kalknagels
Kalknagels kunnen zowel bij jongere als bij oudere cavia's voorkomen. Het zijn harde, dikke nagels die afbrokkelen als je ze knipt. Een kalknagel kan ook ontstaan door een schimmelinfectie. Indien je niet weet waar de kalknagel door veroorzaakt wordt, kan de dierenarts dit onderzoeken. Indien het schimmel is, is het het beste te behandelen door de nagel dik met crème in te smeren. Een anti-schimmelmiddel dat je oraal (via de mond) moet ingeven, werkt niet bepaald effectief.
Indien er geen schimmelinfectie aan te pas is gekomen, kan de kalknagel geen kwaad. Ook kalknagels moet je knippen. Verder valt er niets aan te doen: het zullen nooit meer gewone nagels worden, maar de cavia heeft er geen last van. Je kan ook op de pagina Controle kijken.

top

terug naar Ziektes Index

Ketose
Ketose is een bepaalde (abnormale) stofwisselingstoestand. Normaal, dat wil zeggen, als de cavia eet, is er sprake van een koolhydraatverbranding. Als de cavia stopt met eten en er derhalve geen koolhydraten meer het lichaam binnenkomen om te worden verbrand, gaat het lichaam over op vetverbranding. Dat het lichaam overgaat op verbranding van vet komt omdat het altijd energie moet hebben om te blijven leven en om de lichaamsfuncties naar behoren te kunnen uitvoeren.
Als een cavia stopt met eten, wordt er dus vet afgebroken om in leven te blijven. Dat lijkt een gezonde reactie, maar dat is het niet want door de vetafbraak wordt het normale functioneren van het lichaam verstoord. Er treedt, door het vrijkomen van verzurende stoffen, een inwendige vergiftiging op die tot de dood leidt. Vooral bij te dikke cavia's die veel vet hebben, kan dit makkelijk optreden als de cavia gestopt is met eten, maar ook bij cavia's van normaal gewicht kan dit optreden.

Ketose kan optreden als de cavia om de een of andere reden niet meer eet.

top

terug naar Ziektes Index

Leukemie
Leukemie houdt in dat er te veel witte bloedcellen in het bloed zitten. In het bloed zorgen de witte bloedcellen voor de verdediging tegen vijanden die het lichaam binnendringen, zoals bacteriën.
Als er te veel witte bloedcellen worden aangemaakt, worden er te weinig rode bloedcellen aangemaakt. De rode bloedcellen zorgen voor het transport van zuurstof door het lichaam. Als er te weinig rode bloedcellen zijn, heeft het lichaam dus constant te weinig zuurstof, waardoor de conditie achteruit gaat en er zware vermoeidheid optreedt.
Omdat er te veel witte bloedcellen zijn, 'verstoppen' deze de organen, waaronder voornamelijk de milt, de lever en de lymfeknopen.

Bij leukemie zijn dan ook de lymfeknoppen vergroot. De cavia die leukemie heeft, is in een slechte conditie en in de meeste gevallen erg vermagerd terwijl hij wel normaal eet. Alleen door het bloed te onderzoeken kan worden vastgesteld of het om leukemie gaat. Deze ziekte behandelen bij de cavia is echter niet goed mogelijk.

top

terug naar Ziektes Index

Lipkloofjes (mondhoeken)
Spleetjes  of kloofjes die ontstaan aan de mondhoeken en lipjes, kunnen overgaan in korstjes of het geheel kan er vies uitzien, net alsof de cavia nog eten in zijn mondhoeken heeft zitten. Het kan ook voorkomen dat er geen kloofjes zijn, maar dat het er wel vies uitziet. Het kan zijn dat de cavia gewoon een vieze eter is en zijn mond niet schoonmaakt, maar het kan ook worden veroorzaakt door een schimmel of een bacterie. Dit kan terecht komen in de mond en daar zweren veroorzaken, dus ga naar de dierenarts.
Kloofjes die steeds terugkomen kunnen worden veroorzaakt door het eten van zuur voedsel, zoals appels en sinaasappels. Dan is er sprake van een allergie.
Zie ook de pagina Ziektes A-B bij Allergieën

Een andere oorzaak kan een vitamine C-gebrek zijn. Is dat niet aan de orde, dan kan er een probleem met de weerstand zijn. Je kan dan Echinacea geven en uiteraard goed voer. Gras kan ook de oplossing zijn; geef dat iedere dag en kijk of er na een paar weken verbetering optreedt.

LET OP! Bij homeopatische middelen, zoals Echinacea-druppels kunnen de klachten in het begin verergeren, maar ze mogen nooit heel heftig worden. Als de cavia er raar op reageert, stop dan onmiddellijk ermee. Je kan dan twee dagen wachten en het dan in een lagere dosis opnieuw proberen. Lukt ook dat niet, stop er dan helemaal mee.

Een andere naam voor een ontsteking van de lippen is cheilitis. Er zijn verschillende soorten cheilitis oftewel mondkloofjes of lipkloofjes:
- Cheilitis angularis of perlèche
Deze ontsteking zit in de mondhoeken of daarbuiten, maar wel ter hoogte van de mondhoeken. Oudere mensen die een gebit hebben kunnen er last van hebben omdat ze dan geen goede beet meer hebben. Bij cavia's kan dit dus komen doordat de cavia een probleem met zijn gebit heeft en daardoor geen goede beet meer heeft. Het is dan ook slim om het gebit te laten controleren door een dierenarts (die verstand van zowel gebitten als cavia's heeft).
- Contactallergische cheilitis
Dit zijn kloofjes ten gevolge van een contactallergie, dus bij een stof die een allergische reactie veroorzaakt op de huid.
- Actinische cheilitis
Dit kan optreden ten gevolge van een zonallergie. Dit komt bij behaarde cavia's niet voor, maar het kan dus wel optreden bij Skinny's en Baldwins (kale cavia's).
- Cheilitis glandularis
Speekselklieren horen in de mond te zitten, maar soms zit er eentje buiten de mond op de lip. Als dat het geval is, kan de klier ontsteken en dan onstaat cheilitis glandularis. Dit komt dus maar zeer zelden voor.
- Cheilitis venenata
Als de mond of de lippen in aanraking komt met een giftige stof kan het ten gevolge daarvan opzwellen.
- Cheilitis exfoliativa
Deze vorm van kloofjes zorgt er voor dat de huid schilfert. Hierdoor ontstaan er dus schilferende kloofjes.
- Cheilitis granulomatosa
Deze vorm van kloofjes is het gevolg van een erfelijke afwijking dat het zenuwstelsel in het gezicht aantast en dat ervoor zorgt dat de lippen enorm opzwellen. Het is tot nu toe nog niet bij cavia's vastgesteld.

top

terug naar Ziektes Index

Longafwijking
Sommige cavia's worden geboren met een longafwijking. Het is moeilijk vast te stellen om wat voor soort afwijking het gaat, maar longemfyseem en verharding van de longen komen het meeste voor.
Er is helaas niets aan te doen, maar je kan de klachten verlichten door de kooi en de omgeving zo stofvrij mogelijk te houden. Zie daarvoor allergieën op de pagina Ziektes A-B.

top

terug naar Ziektes Index

Luchtweginfectie/longonsteking
Een luchtweginfectie kan zich op verschillende manieren uiten en er kunnen ook diverse oorzaken zijn.
De manieren waarop het zich kan uiten variëren van een licht versnelde ademhaling tot een algeheel ziek-zijn, niet meer willen eten en lusteloos in een hoekje liggen.
De oorzaken liggen in het binnendringen van bacteriën in de mond, neus, luchtwegen en longen. Omdat er veel soorten bacteriën zijn, is het vaak moeilijk de boosdoener aan te wijzen en daarom zal de dierenarts vrijwel altijd een breed-spectrum anti-bioticum voorschrijven. Breed-spectrum houdt in dat het heel veel verschillende soorten bacteriën bestrijdt.

Een luchtweginfectie kan heel snel overgaan in een longonsteking en dan is het maar de vraag of de cavia het overleeft. Je dient er dus snel bij te zijn.

Bronchitis
Bij bronchitis is het slijmvlies van de luchtwegen ontstoken. Bij een acute bronchitis is het een virus of een luchtweginfectie die het veroorzaakt terwijl bij een chronische bronchitis er niet direct een oorzaak aan te wijzen kan zijn.

top

terug naar Ziektes Index

Luizen
Er zijn verschillende soorten luizen in verschillende kleuren die cavia's kunnen hebben. Sommige soorten jeuken omdat ze bloed zuigen, andere soorten, zoals Gliricola porcelli veroorzaken geen jeuk. De Gliricola porcelli is 1 mm lang en dus met het blote oog te zien. Ze zijn geel en lijken een beetje op een worm. Controle van de vacht van de cavia is daarom noodzakelijk. De luizen leven van de haarschubben en halen het sap uit het haar.
Als de cavia een luizensoort heeft die wel jeukt, ontstaan er kale plekken en wonden door het krabben. De cavia kan zichzelf ook gaan bijten in een poging de jeuk te stoppen. Hij kan ook rare sprongen maken of zelfs een soort toeval krijgen van de jeuk.


Zelf behandelen?
Als je luizen herkent, hoef je er niet voor naar de dierenarts. Bij de dierenwinkel is anti-parasietenspray te verkrijgen - bij de webshop van De Grote Cavia is het in een kleinere verpakking te verkrijgen, evenals een anti-luizenspray op natuurlijke basis.
Met de spray spuit je achterin de nek, net onder de oren. Let wel op dat je niet in open wonden spuit. Je kan dit net zo vaak herhalen als je wilt of nodig is; luizen leggen eitjes en die komen uit, dus je doodt niet meteen alle luizen. Wil het niet weg, dan kun je een nog sterker middel bij de dierenarts verkrijgen: Stronghold. Ook dit kan een aantal malen herhaald moeten worden.


Waar komen luizen vandaan?
Van een nieuwe cavia, of uit het voedsel of hooi. In gras zitten natuurlijk altijd beestje, dus als je gras voert en zelf kruiden plukt voor je cavia's, is de kans aanwezig dat je ooit eens een luis mee naar binnen neemt.

LET OP! Dat luizen uit hooi kunnen komen is geen reden om je cavia's geen hooi meer te geven. Hooi is van levensbelang voor cavia's en een cavia moet ALTIJD de beschikking hebben over hooi.