De Grote Cavia: algemene en bijzondere informatie over cavia's.



































 

Vitamine D: belangrijk voor gebit en botten - en een middel tégen blaasproblemen!


Ga naar de pagina Vitamine D - het vervolg.
Ga naar de pagina Vitamine D - daglicht(lamp).
Ga naar de pagina FAQ over vitamine D.

 

Overzicht van calciumgehalte in groenten, fruit, brood en hooi


Astrid over haar cavia Bart die ze vitamine D gaf nadat Bart veel blaasontstekingen had: "Met onze Bart gaat het weer een stuk beter. Ik gaf Bart vitamine D-druppels van Davitamon.  Hier zit veel suiker in. Ben op internet gaan zoeken en kwam erachter dat suiker een voedingsbron is voor bacteriën.
Bij een drogist die gespecialiseerd is in natuurproducten vitamine D gekocht zonder verdere toevoegingen. Bart is hiervan een stuk opgeknapt. Vorige week met Bart naar dierenarts geweest. Die vond Bart er prachtig uitzien voor haar leeftijd.
In juli wordt ze 6 jaar. Haar blaasje voelde soepel. Ik hoop dat het goed blijft gaan."


Krijgt je cavia wel vitamine D?

Vitamine D is een vitamine die je cavia binnenkrijgt via de voeding of die het via zonlicht aan kan maken. En daarin schuilt ook meteen het probleem, want de meeste cavia's zitten binnen, in huis. Ook al kan zonlicht door de ruit naar binnen schijnen, op die manier kan de cavia geen vitamine D aanmaken.

Onder invloed van de UV-straling uit zonlicht wordt er namelijk vitamine D in het lichaam aangemaakt. Maar de voorwaarde daarvoor is dan wel dat het zonlicht het lichaam aanraakt. Achter glas zitten zorgt ervoor dat er géén vitamine D wordt aangemaakt. Daardoor kunnen cavia's een tekort aan vitamine D krijgen.

Ook cavia's die buiten wonen, kunnen een tekort aan vitamine D hebben. Ook al wonen ze buiten, ze zitten natuurlijk meestal in hun nachthokjes. Cavia's zijn geen zonaanbidders; ze zullen niet in de zon gaan liggen om zo hun vitamine D-gehalte op peil te houden, hoewel er wel cavia's zijn die de warmte van de zon prettig vinden.
In Nederland schijnt de zon echter niet zo heel vaak, en in de herfst en winter kan de aanmaak van vitamine D bij cavia's die buiten wonen, dan ook verminderen.



Waarom is vitamine D belangrijk?

Vitamine D is onontbeerlijk. Het zorgt er samen met calcium voor dat de botten en het gebit gezond blijven of dat het goed opgebouwd kan worden bij jonge cavia's. Vitamine D is bovendien noodzakelijk voor een goede spierfunctie, een goede hersenwerking en eigenlijk voor het goed functioneren van het hele lichaam.

Symptomen van vitamine D-tekort:
- zwakke spieren
- trillende spieren
- kramp in de spieren
- hartproblemen (het hart is ook een spier)
- moe
- lusteloos
- pijn in gewrichten
- pijn in spieren
- broze botten
- bloedend tandvlees
- slecht gebit
- blaasstenen, nierstenen, galstenen
- slechte hersenfuncties
- problemen met het zenuwstelsel



Calcium en vitamine D: voor een goede blaaswerking

Vitamine D vormt een wisselwerking met andere stofjes in het lichaam. Eén daarvan is calcium. Een veelvoorkomend probleem bij cavia's, zijn blaasproblemen in de vorm van blaasontstekingen, blaasgruis en blaasstenen. Ook komt het regelmatig voor dat een cavia klachten heeft, maar er niets te vinden is (door de dierenarts) en het dus een raadsel is waarom de cavia klachten heeft.



Hoe calcium werkt in het lichaam

Blaasstenen bij de cavia ontstaan vrijwel altijd doordat er te veel calcium (kalk) in het voer zit. Calcium is essentieel om het gebit en de botten op te bouwen en sterk te houden, maar te veel calcium is niet goed voor de cavia.

Mensen hebben een mechanisme in hun lichaam dat ervoor zorgt dat als er genoeg calcium is opgenomen uit het voedsel, de opname stopt. Dus als een mens 10 eenheden aan calcium nodig heeft en hij krijgt er via zijn voedsel 20 binnen, dan zal de mens alsnog maar 10 eenheden opnemen.

Maar als een cavia behoefte heeft aan 10 eenheden en hij krijgt er 20 binnen, dan neemt zijn lichaam alle 20 eenheden op. Diens lichaam heeft geen regulering en is gedwongen ALLE calcium die hij via zijn voedsel binnen krijgt, op te nemen. Het gevolg is dus dat er dan te veel calcium in het lichaam is.
Omdat het lichaam daar niets mee kan doen, maar het wel kwijt moet, gaat het het calcium afgeven aan de urine. Op die manier kan de overtollige calcium het lichaam verlaten.
Maar als er heel veel calcium is en er iedere dag weer een overschot aan calcium dat uitgeplast moet worden, zal dat calcium zich ook af gaan zetten in de blaas. De urine is dan verzadigd van calcium en daardoor kan het neerslaan in de blaas. Het gevolg is blaasgruis of blaasstenen, met als gevolg een blaasontsteking.



Vitamine D 'vangt' calcium

Als er echter voldoende vitamine D in het lichaam aanwezig is, dan 'vangt' de vitamine D die rondzwervende calciumdeeltjes. De vitamine D bindt dus de calcium en op die manier komt er geen calcium meer de urine terecht. En omdat er geen calcium meer in de urine aanwezig is, kunnen zich geen blaasstenen meer vormen.
Indien een cavia dus last heeft van blaasklachten, zal hij waarschijnlijk te veel calcium in zijn lichaam hebben en dus ook een tekort aan vitamine D.



Meer vitamine D, minder calcium

Wat vaak gedaan wordt bij cavia's die blaasklachten hebben, is ze op een calciumarm-dieet zetten, dus voedsel geven waar weinig calcium in zit. Echter: dat wil niet zeggen dat de klachten over zijn! Veel cavia's die nauwelijks meer calcium binnenkrijgen, houden nog steeds last van blaasklachten. En als je langdurig nauwelijks calcium binnenkrijgt, krijg je problemen met je botten en tanden omdat die niet genoeg calcium hebben om ze gezond en sterk te houden. Dus cavia's met blaasproblemen die ten gevolge daarvan op een calciumarm-dieet worden gezet, lopen de kans botproblemen en gebitsproblemen te krijgen.
De oplossing is om de cavia vitamine D te geven. Die zorgt ervoor dat het calcium daadwerkelijk gebruikt wordt om het gebit en de botten op te bouwen en sterk te houden, en die zorgt er ook voor dat overtollig calcium geen blaasklachten kan veroorzaken.



Vitamine D en het gebit

Omdat een tekort aan vitamine D voor gebitsproblemen kan zorgen, is het van belang dat cavia's vitamine D binnenkrijgen, óók als ze (nog) geen blaasproblemen hebben! Veel cavia's kampen met gebitsproblemen. Hoewel velen weten dat vitamine C essentieel is voor cavia's, onder meer voor een gezond gebit, is het nog niet algemeen bekend dat voor het behoud van een gezond gebit ook vitamine D van belang is.
Het geven van vitamine D aan je cavia kan hem dus behoeden voor zowel blaasproblemen als gebitsproblemen.



Zwangere zeugjes

Cavia's die moeder gaan worden en een tekort aan vitamine D hebben of aan vitamine C lopen de kans om ongezonde jongen op de wereld te zetten. Gebitsproblemen zijn vaak terug te voeren op een gebrek aan vitaminen bij de moeder. Veel caviabaasjes, maar ook veel fokkers, weten niet dat dat hun zwangere zeugen voldoende vitaminen moeten geven om zo problemen bij het nageslacht te voorkomen.

Jonkies kunnen worden geboren met allerhande afwijkingen omdat hun moeder onvoldoende vitaminen binnen kreeg tijdens de zwangerschap. Vaak is er op het eerste oog niets aan de hand met die jonkies, maar veel cavia's krijgen voortijdig allerhande gezondheidsproblemen.
Het is niet normaal als een cavia van slechts één of twee jaar oud gebitsproblemen krijgt en overlijdt aan de gevolgen ervan, maar het komt helaas wél vaak voor. En het is ook niet normaal als een jonge cavia een bot breekt of dermate zwakke botten heeft dat het te klein blijft, maar het komt helaas wél voor.



Hoe krijgt je cavia genoeg vitamine D?

Cavia's kunnen op twee manieren vitamine D krijgen: via zonlicht en via het voedsel. Als je cavia binnen woont en nooit buiten komt, moet hij dus alle vitamine D via zijn voeding binnenkrijgen. Als je je cavia's buiten huisvest, dien je je er alsnog van te overuigen dat ze genoeg vitamine D via het zonlicht krijgen. Als je je cavia's in een schuur hebt gehuisvest en ze nooit buiten komen, wonen ze dus NIET buiten, maar binnen. Indien je cavia's in een hok buiten in de tuin wonen, maar ze zitten altijd maar in hun hok, kunnen ze dus geen vitamine D aanmaken onder invloed van het zonlicht omdat ze dan dus nooit met het zonlicht in aanraking komen.

De enige manier waarop een cavia vitamine D uit het zonlicht kan maken, is door dagelijks een paar uur buiten te zijn in het directe zonlicht. Alleen daglicht (dus geen zonlicht) is beter dan géén licht, maar onder invloed van gewoon daglicht wordt veel minder vitamine D aangemaakt dan onder invloed van zonlicht.

De andere manier is via het voedsel. Vitamine D wordt toegevoegd aan caviavoer, dus als je je cavia's dat geeft, krijgen ze in ieder geval vitamine D naar binnen. Controleer wat er in het hardvoer zit om er zeker van te zijn dat er inderdaad vitamine D in het voer zit.

Ondanks dat kan het dan alsnog gebeuren dat je cavia ergens last van krijgt, zoals blaasklachten of gebitsproblemen. Dat kan dan zijn omdat er te weinig vitamine D in het voer zit of omdat hij onvoldoende andere vitaminen krijgt, zoals vitamine C, of omdat hij heel veel calcium binnen krijgt. In dat geval dien je extra vitamine D toe te voegen, extra vitamine C of de hoeveelheid calcium te beperken.

Vitamine D is in capsules te verkrijgen waar poeder in zit. Dit kun je dan mengen met wat vloeistof en via een spuitje aan de cavia geven. Vitamine D is ook in druppels te verkrijgen.



Een calciumarm dieet bestaat uit:
- groenten die arm aan calcium zijn
- groenten die calcium bevatten maar niet al te veel
- af en toe groente die wat meer calcium bevat als de cavia die groente erg lekker vindt
- hardvoer dat vitamine D bevat
- hooi
- eventueel extra vitamine D
- brood geven dat niet zoveel calcium bevat
- water geven dat zacht is, dus dat niet veel calcium (kalk) bevat



Hard of zacht water

Ook als je cavia's op een calciumarm-dieet zet en je geeft voldoende vitamine C en D kan het alsnog gebeuren dat je cavia problemen krijgt. Controleer dan de hardheid van het kraanwater en geef je cavia alleen nog maar zacht water.
De hardheid/zachtheid van het kraanwater bij jou in jouw gemeente of woonplaats kun je de site van Aquacell voor een overzicht per provincie, of op die van Waterhardheid om een lijst van gemeentes en plaatsen te zien.

Nog veel meer informatie over vitamine D vind je op de pagina Vitamine D - het vervolg.
 


In de overzichten is het aantal milligrammen per 100 gram gegeven - des te hoger het getal dat vóór de groente staat, des te meer calcium zit er in. Dus als er staat '5' dan zit er heel weinig calcium in (namelijk 5 milligram per 100 gram), staat er '200' dan zit er heel veel calcium in (namelijk 200 milligram per 100 gram). 1 Gram is overigens 1000 milligram.

Het omslagpunt ligt ongeveer rond de 60; dus alles beneden de 60 kun je geven, en alles boven de 60 bevat te veel calcium.
De enige uitzondering daarop is paardebloemblad. Die bevat heel veel calcium:

150     molsla (paardebloembladeren)

maar paardebloem heeft als eigenschap dat het waterafdrijvend is. Dat houdt in dat het lichaam meer urine produceert en alles naar buiten spoelt, dus ook de calcium die in paardebloemblad zit. En daarom mag een cavia dus wel paardebloemblad eten.


Groenten die veel calcium bevatten. Geef deze niet als je cavia problemen heeft.
271     rucolasla
250     basilicum
180     boerenkool
125     Chinese kool
125     postelein
108     weegbree
105     spinazie
90      snijbiet
80      bleekselderij
80      koolraap
75      groene kool
70      venkel


Groenten die weinig calcium bevatten.
54      andijvie
54      paksoi
50      rode kool
50      savooiekool
50      sla
50      spitskool
49      kropsla (botersla)
41      pastinaak
40      knolraapbladeren
40      peterselie
38      broccoli
33      rode sla
32      alfalfa
31      winterpeen
30      spruitjes
30      witte kool

Groenten die heel erg weinig calcium bevatten.
29      pompoen
28      bloemkool
27      wortel
25      veldsla
23      bospeen
23      komkommer met schil
22      komkommer zonder schil
22      witlof
21      ijsbergsla
20     asperges
13      bamboe
10      tomaat
8       paprika geel
7       paprika groen
7       paprika oranje
7       paprika rood
2       mais
0,4     gras (jong gras)
0,3     gras (volwassen gras)
0       maisbladeren

Brood met het calciumgehalte.
119     witbrood
34      volkorenbrood
29      tarwebrood
Je kunt dus beter geen witbrood geven.

Hooi met het calciumgehalte.
1,3     hooi luzerne
0,4     hooi
0,4     hooi timothy

Hooi is dus altijd goed. Hooi moet een cavia ook altijd hebben. Men zegt weleens dat luzernehooi niet goed is omdat er heel veel calcium in zou zitten, maar dat lijkt toch niet zo te zijn. Als je het zekere voor het onzekere wil nemen, dan geef je het gewoon niet maar dan geef je een ander soort hooi.

Fruit met het calciumgehalte. Geef fruit als extraatje, maar niet als hoofdvoeding.
30      kiwi
30      kruisbesssen
30      zwarte bessen
25      mandarijn
23      sinaasappel
21      blauwe druiven
20      kersen
20      rode bessen
17      druiven met schil
15      aardbeien
15      bosbessen
15      cranberries/veenbessen
15      netmeloen
15      vossenbessen
13      honingmeloen
13      witte druiven
12      ananas
12      morellen (kersen)
10      watermeloen
6       banaan
6       peer met schil
5       blauwe bessen
5       peer zonder schil
4       appel met schil
3       appel zonder schil

Ga naar de pagina Vitamine D - het vervolg.
Ga naar de pagina Vitamine D - daglicht(lamp).
Ga naar de pagina FAQ over vitamine D.

 

top      home